سود مرکب چگونه کار میکند؟
برای درک سود مرکب، ابتدا با مفهوم بهره ساده را درک کنید: شما پول را واریز میکنید و بانک به شما سود واریزی را پرداخت میکند. بهعنوانمثال، اگر ۱۰۰ تومان پسانداز کنید، با احتساب بهره ۵٪ پس از یک سال ۵ تومان سود کسب خواهید کرد؛ اما سؤال اصلی این است که سال بعد چه اتفاقی میافتد؟ اینجاست که سود مرکب وارد میدان میشود. به این صورت که از سپرده اولیه خود سود میگیرید و از همان سودی که اخیراً کسب کردهاید مجدداً بهره خواهید برد.
بنابراین سودی که سال دوم به دست آوردهاید بیشتر از سال گذشته خواهد بود زیرا اکنون مانده حساب شما ۱۰۵ تومان است، نه ۱۰۰ تومان؛ بنابراین حتی اگر شما هیچ سپردهگذاری جدیدی نکرده باشید هم درامد شما با سرعت بیشتری افزایش مییابد. در ادامه این مثال را با جزئیات بیشتری توضیح میدهیم:
سال اول: ۱۰۰ تومان سپرده اولیه با احتساب بهره سالانه ۵٪، سرمایه شما را به ۱۰۵ تومان میرساند.
سال دوم: با ۱۰۵ تومان سپرده و احتساب نرخ بهره سالانه ۵٪، ۵٫۲۵ تومان سود خواهید کرد و سرمایه شما به ۱۱۰٫۲۵ تومان خواهد رسید.
سال سوم: موجودی شما ۱۱۰٫۲۵ تومان است که با احتساب نرخ بهره سالانه ۵%، ۵٫۵۱ تومان سود برایتان خواهد داشت و این یعنی در پایان سال سوم سرمایه شما به ۱۱۵٫۷۶ تومان خواهد رسید.
موارد فوق نمونهای از کاربردهای سود مرکب است که به صورت سالانه محاسبه میشود. در بسیاری از بانکها، به ویژه بانکهای آنلاین، سود مرکب میتواند به صورت روزانه هم ارزیابی شود و این یعنی این روند میتواند سریعتر هم پیش رود. البته، همانطور که میدانید، در هنگام اخذ وام سود مرکب میتواند کاملاً علیه شما فعالیت کند. به این معنی که اگر به هر دلیلی نتوانستید بازپرداخت یک ماه را انجام بدهید، در ماه بعد مبلغ بازپرداخت به اضافه بهره پول را پرداخت خواهید کرد.
برای محاسبه سود مرکب از فرمول زیر استفاده کنید:
A = P (1 + [r / n]) ^ nt
متغیرهای این فرمول به شرح زیر هستند:
A: مبلغی که در پایان خواهید داشت.
P: سپرده اولیه شما، به عنوان الگو و قاعده اصلی در این فرایند شناخته میشود.
r: نرخ سود سالانه
n: تعداد دورهها در سال (بهعنوانمثال، ماهانه ۱۲ و هفتهای ۵۲ است)
t: مدت زمانی که پول شما پسانداز میشود.
مثال: شما ۱۰۰۰ تومان از پولتان را در حساب پساندازی با نرخ بهره ۵% سالانه سپرده میکنید. بعد از ۱۵ سال سرمایه شما چقدر خواهد بود؟
A = P (1 + [r / n]) ^ nt
A = 1000 (1 + [.05 / 12]) ^ (12 * 15)
A = 2113.70
بعد از ۱۵ سال، تقریباً ۲۱۱۴ تومان پول دارید. از این مبلغ، ۱۰۰۰ تومان نشاندهنده سپرده اولیه شما است، در حالی که مابقی ۱۱۱۴ تومان سودی است که از این پسانداز عاید شما شده است.
سود مرکب چه مزایایی دارد؟
در واقع سؤال این است که چگونه میتوان اطمینان حاصل کرد که سود مرکب به نفع ما کار میکند؟
سود مرکب اشتیاق شما را برای پسانداز بیشتر میکند:
واقعیت این است که زمان بهترین دوست پسانداز است. هر چه مدتزمان بیشتری پولتان را سپرده کنید، رشد بیشتری خواهد کرد و دلیلش هم به نحوه کارکرد سود مرکب است که با گذشت زمان به صورت نمایی رشد میکند.
سود مرکب موجب میشود سریعتر نسبت به بازپرداخت بدهیهایتان اقدام کنید:
اگر فردی مفهوم سود مرکب را خوب درک کرده باشد میداند که هر یک روز تأخیر در پرداخت، به معنی تحمیل هزینه اضافی است. گاهی مواقع افراد پس از استقراض و گرفتن وام، نسبت به بازپرداخت آن تعلل میکنند و در واقع سعی میکنند نقدینگی خود را حفظ کنند غافل از اینکه این کار به مرور هزینهای گزاف بر دوششان میگذارد.
درک مفهوم سود مرکب شما را ترغیب میکند تا وامهایی با نرخ بهره پایینتر را انتخاب کنید:
علاوه بر تأثیرگذاری در پرداخت ماهانه، نرخ بهره وام شما تعیین میکند که سرعت رشد بدهی و مدت زمان پرداخت آن چگونه خواهد بود. بازپرداخت وامهایی با نرخ بهره دو رقمی که اکثر کارتهای اعتباری هم شامل انها میشود، دشوار است. بهتر این نیست که وامی را انتخاب کنید که نرخ بهره منطقیتری داشته باشد؟ واقعیت این است پولی که بابت بازپرداخت وام پرداخت میکنید میتواند برایتان پسانداز شود!
چه عواملی موجب میشود که سود مرکب قدرتمندتر عمل کند؟
سود مرکب زمانی کارکرد خود را به خوبی نشان میدهد که این چرخه چندین بار تکرار شود و مسلماً در ابتدای کار، میزان سودی که عایدتان میشود چشمگی نیست؛ اما برخی عوامل هستند که میتوانند قدرتمندی سود مرکب را تشدید کنند.
فرکانس:
این عامل به فراوانی مسائل مربوط به سود مرکب اشاره دارد. دورههای ترکیبی مکرر – مثلاً روزانه – نتایج چشمگیرتری به همراه دارند. هنگام باز کردن یک حساب پسانداز، به دنبال حسابهایی باشید که هر روز ترکیب شوند. ممکن است فقط ماهانه پرداختهای بهره به حسابتان واریز شود، اما محاسبات هنوز هم میتواند به صورت روزانه انجام شود. این در حالی است که بعضی از حسابها فقط ماهانه یا سالانه سود مرکب را محاسبه میکنند.
زمان:
همانطور که در بالا هم بدان اشاره شد، سود مرکب در دورههای طولانیتر نتایج چشمگیرتری را نشان میدهد؛ بنابراین بهتر است حسابهای پسانداز طولانیمدت را برگزینید.
نرخ بهره:
نرخ بهره نیز عامل مهمی در تراز حساب شما در طول زمان به حساب میآید. نرخ بهره بالاتر بدان معنی است که حساب سریعتر رشد میکند؛ اما سود مرکب میتواند بر نرخ بالاتر بهره غلبه کند. به خصوص در دورههای طولانی، یک حساب کاربری با سود مرکب اما نرخ پایینتر میتواند تراز بالاتری نسبت به یک حساب معمولی داشته باشد. کافی است محاسبات ریاضی انجام دهید تا دریابید که آیا این اتفاق میافتد یا خیر. اغلب موارد متعجب خواهید شد!
کتابها و دورههای آموزشی پیشنهادی