راهنمایی برای مدیریت تعارض‌های سازمانی: دوست باشیم یا همکار بمانیم؟
بیایید یک حقیقت ناخوشایند را در مورد مدیریت تعارض‌های سازمانی و محیط‌های کاری بپذیریم: افرادی که در محیط‌های کاریموفق‌تر هستند آن‌هایی‌اند که می‌دانند چه زمانی با دیگران رقابت و چه زمانی همکاری کنند. آن‌ها
به‌وضوح درک می‌کنند که چگونه روابط کاری بر منافع آن‌ها و سازمانشان تأثیر می‌گذارد، به‌دقت
خطرات و معاوضه‌ها را در نظر می‌گیرند و بی‌طرفانه تصمیم می‌گیرند که چه مقدار برای هر یک
از همکاران سرمایه‌گذاری کنند و چه زمانی از این روابط خارج شوند.
- پیشنهاد مطالعه و بررسی >>>> سازمان توانمند : چگونه قابلیت‌هایی برای موفقیت پایدار ایجاد کنیم
روابط بین فردی در مدیریت تعارض‌های سازمانی
نمی‌توان انکار کرد که در روابط بین فردی در محل کار خطراتی وجود دارد و البته این خطرات فقط
معطوف به آن‌هایی که در تعارض یا رقابت آشکار هستند نمی‌شود، بلکه ممکن است شما با افرادی
به‌شدت دوستانه در ارتباط باشید و در صلح با هم کار کنید اما این خطر شما را نیز تهدید کند. دلیلش هم
این است که هر دو طرف رابطه معمولاً برنامه‌ها و تفکرات متفاوتی دارند که هرگز صددرصد با هم
سازگار نیستند و ممکن است در طول زمان این عدم انسجام پررنگ‌تر از قبل شود.
مطالعات دانشگاه هاروارد در مدیریت تعارض‌های سازمانی :
مدرسه کسب و کار هاروارد پس از ۲۵ سال مطالعه بر روی شرکت‌های متعدد دریافت که روشی که متخصصان
منابع انسانی برای کاهش تعارض در پیش می‌گیرند، خود باعث تعارض و شکست می‌شود! نکتۀ مهم
اینکه ساده‌بینانه است اگر روابط را صرفاً منفی یا صرفاً مثبت تلقی کنیم. تقریباً همۀ روابط ترکیبی از
هر دو هستند و برای مدیریت نیاز به تفکر دقیق دارند. برای انجام مؤثر این کار، ابتدا باید بفهمید که شما
و همکارانتان در کدام بخش طیف تعارض-همکاری قرار می‌گیرید.
- این دوره را از دست ندهید >>>> توسعه مهارت های فردی
ایده آل ترین مدیریت تعارض‌های سازمانی
روابط کاری زمانی منفی تلقی می‌شود که منافع افراد به هر شکلی با هم در تضاد باشد و طرفین در
رقابت یا در تعارض آشکار به سر ببرند. رؤسا گاهی اوقات ما را در این موقعیت‌های چالش‌برانگیز
قرار می‌دهند تا آزمایش کنند که آیا می‌توانیم از احساسات شخصی خود (یا رقابت بین تیم‌ها یا
واحدهای تجاری) دست بکشیم و منافع سازمان را در اولویت قرار دهیم یا خیر. از طرف دیگر روابط
کاری زمانی مثبت تلقی می‌شود که افراد علایق مشترکی داشته باشند و تصمیم بگیرند برای دستیابی به
اهداف انتخابی با هم همکاری کنند.
این ایدئال‌ترین حالت ممکن است اما کم پیش می‌آید اوضاع آنقدر بر وفق مرادمان باشد. در این بین روابطی وجود دارد که در آن دو نفر تا حد زیادی به‌طور مستقل کار می‌کنند و در این بین بسته به شرایط ممکن است با هم همکاری یا رقابت نمایند. نکتۀ مهم اینکه مدیریت چنین روابطی کار آسانی نیست.
- پرمخاطب ترین دوره مدرسه کسب و کار آریانا >>>> حل مسئله و تصمیم گیری
هنگامی‌که نوع رابطۀ خود و همکارتان را فهمیدید، می‌توانید از تاکتیک‌های مختلفی برای مدیریت آن
استفاده کنید. این مستلزم آن است که از پویایی‌های عاطفی و رفتاری موجود عقب‌نشینی کنید و موقعیت
خود را به‌دقت تحلیل نمایید. در نظر بگیرید که چگونه منافع متجانس و متقابل شما با اهداف سازمان
هم‌سو می‌شود.
از خود بپرسید که چه چیزی برای شما و چه چیزی برای شخص دیگر مهم است؟
علایق او چگونه برای شما خطر ایجاد می‌کند؟ چه چیزی را می‌توانید تحمل کنید و زیر بار چه چیزی
نخواهید رفت؟ چگونه می‌توانید اطمینان حاصل کنید که مزایای همکاری مشترک محقق می‌شود؟
در ادامه به ویژگی‌های روابط در این طیف همکاری متقابل اشاره خواهد شد:
ویژگی های روابط در مدیریت تعارض‌های سازمانی
- تعارض
در یک رابطۀ پرتعارض، همتای شما تلاش می‌کند به هر نحوی که شده چیزی را که شما می‌خواهید یا
نیاز دارید از شما بگیرد. این یک رابطه برد-باخت است. درنهایت قطعاً یکی از طرفین یا سازمان
متضرر خواهد شد اما در اینجا منافع فردی است که اولویت می‌یابد. - رقابت
این نوع از تعامل در محیط‌های کاری‌ای که در آن دستمزدها و فرصت‌ها به‌طور معمول با ارزیابی و
مقایسۀ عملکرد کارکنان تخصیص داده می‌شود بسیار رایج است. شما و همکارتان چیزهای مشابهی
می‌خواهید، اما عرضه محدود است. برخلاف یک تعارض مستقیم با نتیجۀ برد یا باخت، موقعیت‌های
رقابتی انعطاف‌پذیرتر هستند زیرا هنوز می‌توان ارزش را در گزینه‌های دیگر، هرچند با جذابیتی
کمتر، یافت. در اینجا ممکن است طرفین احساس کنید اطلاعات، قدرت محسوب می‌شود و بنابراین
پنهان کردن اطلاعات کلیدی یا رفتار نه چندان صادقانه رایج خواهد بود. حرکت درست در چنین
تعاملاتی این است که نقطۀ مشترک بین خود و همکارتان را پیدا کنید و سعی نمایید به یک معامله برد-
برد برسید.
- بررسی دوره های آموزشی >>>> مشارکت و کار تیمی
تعاملات بین فردی در مدیریت تعارض‌های سازمانی
- استقلال
در میانۀ این طیف، تعامل بر مبنای استقلال قرار دارد که مستلزم کاهش عمدی اتکای خود به دیگران
است. درواقع به‌جای حل مشکل خود با دیگران، فرار را بر قرار ترجیح می‌دهید. بنابراین ممکن است
از مدیر خود بخواهید مسئولیت‌های شما را در این واحد کاهش دهد یا حتی درخواست خروج از سازمان
را داشته باشید. یکی از چالش‌های این رویکرد این است که حفظ آن در درازمدت دشوار است. اگر
صریح باشیم درنهایت هم شما را به عنوان یک فرد ضعیف یا منزوی در سازمان نشان خواهد داد. - مشارکت
در یک رابطۀ کاری درست است که شما و همتایتان علایق کلیدی مشترکی دارید، اما باید پذیرفت قطعاً
علایق جداگانه‌ای نیز وجود دارد. بنابراین تصمیم می‌گیرید در موضوعات خاصی که با علایق شما
هماهنگ است با هم کار کنید و در جایی که علایق شما با هم مطابقت ندارند با یکدیگر رقابت نکنید. این
نیازی به دوست داشتن یا سرمایه‌گذاری احساسی بلندمدت روی یکدیگر ندارد. این فقط یک معاملۀ
دوجانبۀ سودمند است که در آن هر یک از طرفین چیزی را روی میز می‌آورد که متناسب با
علاقه‌مندی و منفعت شخصی خودش است. خطرات در اینجا بسیار کمتر از روابطی است که در آن
شرکا در تعارض یا رقابت هستند، اما باید بپذیریم در چنین تعاملی ممکن است به یکباره ورق برگردد و
همه چیز تغییر کند. - همکاری
همکاری زمانی اتفاق می‌افتد که دو طرف منافع مشترک زیادی داشته باشند و هر دو از سرمایه‌گذاری
در رابطه برای کمک به یکدیگر سود ببرند. درحالی‌که افراد در چنین روابطی از نظر روانی احساس
امنیت می‌کنند و بیشترین سود متقابل نصیبشان می‌شود، اما در صورت تغییر علایق، رهایی از چنین
روابطی برایشان دشوارتر است، زیرا منافع طرفین در هم آمیخته است.
درنهایت اینکه همۀ ما در محل کار طیف وسیعی از تعاملات بین فردی را تجربه می‌کنیم. در این میان
درک و کشف چگونگی بهینه‌سازی هر یک از این تعاملات بسیار مهم است. راه حل این نیست که
روابط مثبت پیدا کرده و از روابط منفی اجتناب کنید. باید بدانید که تعارض و رقابت به طور
اجتناب‌ناپذیری در بین همکاران وابسته به یکدیگر پدید می‌آید، اما همچنان می‌توان آن‌ها را به
گونه‌ای مدیریت کرد که برای هر دو طرف و سازمان مفید باشد. اگرچه استقلال ممکن است راه حلی
منطقی به نظر برسد، اما به‌ندرت کارساز و اثربخش است. درنهایت اینکه موفقیت شغلی به اندازۀ هر
مهارت دیگری به مدیریت روابط بستگی دارد. مطمئن باشید در این صورت هم شما، هم دیگران و هم
سازمان سود خواهد برد.
منبع: مجلۀ کسب‌وکار هاروارد
